Tre Than Ký Ức Còn Sống

Tre than
“Tôi thà không ăn thịt còn hơn sống mà không có tre.”
Tô Đông Pha từng nói như thế. Với ông, tre là biểu tượng của thanh nhã và phong vị học giả. Tre sống cùng người, thở cùng đất, kiên cường mà yên tĩnh, giản dị mà không bao giờ mờ nhạt.
Ngày xưa, ở vùng Tây Nam Trung Hoa, người ta thường treo ngược tre lên bếp lò ngay trên nơi nấu ăn, sưởi ấm, hun thịt… Năm tháng trôi qua, khói bếp quyện cùng khói thời gian, thấm dần vào từng thớ tre. Những cây tre ấy, cháy âm ỉ bằng sự sống thường ngày, mang trên mình màu nâu đồng cổ điển, trầm mặc như vết son của thời gian.
Và thế là tre than ra đời không phải từ lửa, mà từ đời sống.
Một loại vật liệu “đã sống” trước khi được dùng
Trong thời đại mà vật liệu mới có thể được tạo ra chỉ trong vài giờ bằng công nghệ, tre than là một trong số hiếm hoi những chất liệu “đã từng sống rất lâu” trước khi được chạm khắc thành hình.
Không ai tạo ra tre than từ đầu. Nó không thể sản xuất trong thời gian ngắn. Đợi thời gian hun khói. Đợi tháng năm tích tụ. Đợi đời sống của con người thấm vào thân tre qua hơi thở bếp lửa.
Và cũng bởi vậy, mỗi đoạn tre than đều là độc bản. Không có hai thanh nào giống nhau về màu sắc, độ sẫm, lớp vỏ, mùi khói. Mỗi thanh tre là một câu chuyện không ai viết ra, nhưng người hiểu thì đọc được.
🍵 Tre trong văn hóa Đông Á Biểu tượng của người quân tử
Ở Trung Hoa cổ đại, tre thường được xếp trong “Tứ quân tử” cùng với mai, lan và cúc.
-
Mai: cứng cỏi mùa đông
-
Lan: thơm kín đáo
-
Cúc: nở muộn khi thu tàn
-
Tre: thẳng thắn, sống mộc mạc mà không bao giờ gãy
Tre mang biểu tượng của người quân tử sống ngay, tâm không đầy tham, dẻo dai trong nghịch cảnh.
Trong thơ văn của các học giả xưa, tre không chỉ là cảnh vật mà còn là người bạn tri kỷ. Tre không cần hoa để đẹp, không cần tiếng để tỏa hương, nhưng ai từng sống cùng tre thì sẽ không quên được sự bền bỉ và khiêm nhường đó.
Không giống như những chất liệu mới được tinh luyện để trở nên sáng bóng, tre than cổ giữ nguyên lớp “da đời”: những vết cháy nhẹ, xước nhỏ, mùi khói gỗ âm ấm như bằng chứng của một quá khứ từng sống.
Có người sẽ thấy đó là vết tích.
Có người gọi đó là vẻ đẹp.
Còn người nghệ nhân, họ chọn cách chạm khắc cuộc đời vào tre.
Ngày nay, tre than được phục sinh dưới bàn tay thợ thủ công, trở thành những vật phẩm vừa để ngắm, vừa để dùng, vừa để cảm. Và trà cụ là một trong những không gian sống tinh tế nhất dành cho tre.
🍵 Khi tre than bước vào bàn trà
Một cách không phô trương các món trà cụ như khơi trà, cung nhãn... được chế tác từ tre than cổ mang một vẻ đẹp rất riêng:
-
Dáng thanh thoát, vân già, màu nâu trầm như ánh trà vừa chín tới
-
Mỗi món đều mang mùi khói rất nhẹ, tưởng như thoảng ra từ ký ức
-
Sờ vào có cảm giác "ấm tay mộc tâm", không lạnh lẽo như kim loại, không khô như gỗ non
Đặt một chiếc cung nhãn tre than cạnh ấm tử sa, hay dùng khơi trà làm từ tre hun khói để rót nước đầu tự nhiên thấy một bàn trà như có thêm hơi thở, có thêm chiều sâu.
Khi chạm tay vào những món trà cụ này, người uống trà sẽ có cảm giác giống như đang giữ lấy một mảnh ký ức xưa, dù mình chưa từng sống ở thời đó. Nó đánh thức một phần sâu thẳm trong mỗi người nơi luôn muốn sống đơn sơ, mà không đơn giản.
🎁 Trà cụ dành cho người sống tinh tế
Tre than không dành cho số đông.
Nó dành cho người hiểu rằng, đẹp không nằm ở sự mới mà ở sự từng trải.
Dành cho người uống trà không phải để khoe, mà để lắng.
Dành cho người tin rằng, những gì đã đi qua lửa, khói, đời... thường là những thứ đáng giữ lại nhất.
Có một điều thú vị mà người yêu trà lâu năm thường nói với nhau:
"Ban đầu ta chọn trà cụ. Sau một thời gian, trà cụ chọn lại ta."
Bởi vì những món trà cụ bằng tre than không thích sự vội vã. Nó không phù hợp với bàn trà vội. Không hợp với người uống trà để no, để tỉnh. Mà chỉ hợp với người uống trà để hiểu.
Khi pha trà bằng cung nhãn tre than, nhìn dòng trà rót qua mảnh tre già sẫm màu, bạn như thấy thời gian chảy qua một thân thể đã trải đời. Khi cầm khơi trà tre than, nhấc nhẹ rồi đặt xuống, bạn thấy được nhịp thở của chính mình trong động tác đơn giản ấy.
Tre than là biểu tượng của một lối sống: lặng lẽ, trầm tĩnh.
Nó từng là một phần mái nhà, từng ngả bóng trên bữa cơm, từng bị lửa hun đến sậm màu. Và rồi, khi tưởng đã cạn kiệt chức năng, nó được những bàn tay thủ công tìm lại, lặng lẽ thổi vào đó một đời sống mới.
Đó là một hành trình rất đẹp.
Hành trình mà chúng ta những người đang sống giữa thời đại số, có lẽ nên học theo.
Trà lên men, tre chuyển màu.
Trà để càng lâu càng sâu, tre hun càng lâu càng đẹp.
Cả hai đều là biểu tượng của những điều “không thể vội”. Và cũng vì vậy, khi đặt cạnh nhau một bàn trà có trà cổ thụ và trà cụ từ tre than tự nhiên mọi thứ chậm lại. Và người ngồi uống trà cũng lặng hơn một chút.
Trà dành cho người sống tỉnh thức
Lovent House 🌱